ks. prałat Zdzisław Peszkowski

ks. Peszkowski

Zdzisław Aleksander Peszkowski urodził się 23 sierpnia 1918 w Sanoku.
Syn Zygmunta Peszkowskiego herbu Jastrzębiec i Marii z Kudelskich herbu Ślepowron.

W Sanoku Zdzisław Peszkowski ukończył szkołę podstawową i gimnazjum. Maturę zdał w 1938 r. Jego młodzieńczą pasją było harcerstwo, do którego wstąpił 1 listopada 1928 roku. Do swojej śmierci pełnił funkcję Naczelnego Kapelana Harcerstwa Polskiego poza granicami Kraju.

Po maturze ukończył Szkołę Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu. W lipcu 1939 roku otrzymał promocję na podchorążego i rozpoczął służbę w III Szwadronie 20. Pułku Ułanów im. Jana III Sobieskiego w Rzeszowie. Po zdradzieckiej napaści ZSRR na Polskę 17 września 1939 roku został wzięty do sowieckiej niewoli i osadzony w obozie w Kozielsku .

12 maja 1940 r. – w dniu Zesłania Ducha Świętego – Zdzisław Peszkowski został wywieziony z Kozielska w ostatnim transporcie z grupą 232 jeńców, którzy cudem uniknęli masakry w Lesie Katyńskim. Transport nie trafił do Katynia, lecz do obozu w Pawliszczew-Borze, gdzie znaleźli się także jeńcy z analogicznie ostatnich transportów z Ostaszkowa i Starobielska (łącznie było ich 448). Następnie w czerwcu przewieziono ich do obozu jenieckiego NKWD w Griazowcu. Po wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej (22 czerwca 1941 r.) i po podpisaniu 14 sierpnia 1941 r. polsko-sowieckiej umowy wojskowej tzw. „amnestii” (znanej jako układ Sikorski-Majski), pozwalającej na tworzenie Armii Polskiej w ZSRR, podobnie jak tysiące Polaków, Zdzisław Peszkowski trafił do Armii Polskiej pod dowództwem gen. Władysława Andersa.
W kwietniu 1944 został skierowany do organizowania opieki nad młodzieżą i dziećmi, którym udało się wraz z wojskiem opuściły ZSRR.

Po wojnie Zdzisław Peszkowski postanowił zostać kapłanem i  podjął studia w Polskim Seminarium Duchownym w Orchard Lake w Stanach Zjednoczonych.
 5 czerwca 1954 w katedrze w Detroit otrzymał z rąk abp. Edwarda Mooney’a sakrament święceń kapłańskich.
W tym samym roku rozpoczął pracę w Polonijnych Zakładach Naukowych w Orchard Lake, gdzie był profesorem literatury i języka polskiego.

Od chwili powrotu do Polski ks. Peszkowski nie ustawał w zmaganiach o ujawnienie i ogłoszenie prawdy o Zbrodni Katyńskiej i Golgocie Polaków na Wschodzie.

Zmarł 8 października 2007 r. w Warszawie.